Voor het nieuwe forum, klik   hier
TomMarreel
Hi, Ik ben mijn BMW R75/6 aan het restaureren en heb een nieuwe (tweedehands) krukas moeten aanschaffen. Nu ben ik hier lokaal, woon namelijk in Italie, op zoek geweest naar een werkplaats die me met allerhande zaken kan helpen (cilinderkoppen opknappen,etc...) en ook gevonden. Deze hebben tot dusver mooi werk geleverd. Mijn vraag is de volgende, aangezien ik een andere krukas monteer en de indicaties qua positie van montage krukas en vliegwiel niet meer van toepassing is, was ik gaan vragen of ze deze (krukas en vliegwiel) konden balanceren als aparte onderdelen en dan ook als geheel. Wat betreft balanceren als aparte onderdelen denk ik niet dat dit echt noodzakelijk is aangezien deze de BMW fabriek verlieten als gebalanceerd. Wat betreft het uitgebalanceerde geheel ben ik niet zo zeker. Hier hebben ze me verteld dat ze dit jammer genoeg niet (kunnen) doen. Kan iemand me enige indicatie geven of het nodig is om de krukas en vliegwiel als geheel te laten uitbalanceren aangezien deze beide niet origineel waren samengebouwd? Uiteraard zal ik de zuigers, pennen, drijfstangen wegen en op gelijk gewicht zetten. Ciao, Tom

6 reacties

  1. AdriaanKragten
    Eens kijken wat ik me nog over balanceren kan herinneren uit mijn studietijd. Je hebt twee soorten van balancering statisch en dynamisch. Iets is statisch gebalanceerd als het stil blijft staan in elke stand wanneer de as draait op wrijvingsloze lagers. Iets dat een linker een een rechter deel heeft en dat statisch in balans is, is alleen ook dynamisch in balans wanneer de rechter en de linker massa in één vlak liggen dat haaks op de as staat. Wanneer dit niet het geval is geven de onbalanskrachten bij snelle rotatie van de as een wisselend onbalansmoment. Een 1-cilinder motor wordt normaal maar voor 50 % gebalanceerd. Dit komt omdat het balanceergewicht niet op en neer gaat zoals de zuiger, maar roteert. Als je 100 % zou balanceren dan is de zaak in balans als het balanceergewicht precies tegenover de zuiger staat maar als de krukas 90° verdraaid is dan geeft het balanceergewicht een onbalanskracht die haaks staat op de cilinder-as en die even groot is als de oorspronkelijke onbalans. Een boxermotor is statisch perfect te balanceren omdat de bewegingen van de zuigers en de drijfstangen elkaar precies compenseren. Omdat de zuigers echter niet in één vlak liggen houdt je een dynamische onbalans over. Deze onbalans heeft de nijging om de motor om een verticale as naar links en rechts te schudden. Deze dynamische onbalans is weer gedeeltelijk te compenseren door op de vliegwielen tegenover de zuigers balanceergewichten aan te brengen. Maar hierbij geldt hetzelfde als voor een 1-cilinder motor. Bij 100 % balancering houdt je een dynamisch onbalans over die nu de motor wil schudden om een horizontale as die haaks op de krukas staat. De balanceergewichten moeten dus een bepaalde verhouding hebben ten opzichte van de zuigermassa's. Als je zwaardere zuigers gebruikt heb je dus zwaardere balanceergewichten nodig. Maar omdat er zelfs bij de optimale balancering nog een behoorlijke dynamische onbalans over blijft, denk ik dat het niet zo heel erg spits komt onder voorbehoud dat beide zuigers, beide pistonpennen en beide drijfstangen even zwaar zijn zodat de statische balancering perfect is. Ik kan me voorstellen dat het bedrijf niet dynamisch kan balanceren want daarvoor moet de combinatie van krukas en zuigers samen draaien en dat kan niet zonder dat de gehele motor gemonteerd is.

  2. PeterH
    Zo precies motiveren als Adriaan kan ik het niet, maar volgens mij kunnen, omdat ze af fabriek al apart gebalanceerd zijn, van hetzelfde model/serie elke krukas en vliegwiel gecombineerd worden. NB: was afgelopen zomer in Italie en blijkbaar zijn daar heel wat motociclisti bekeerd tot de 1200 GS! Met vriendelijke groet, PeterH

  3. Gosselaar
    Alles wat voor en achter aan de krukas hangt is apart dynamisch gebalanceerd en statisch dan ook in balans, dit om zonder probleem een defect of versleten onderdeel te vervangen. De balans van een krukas is door de fabrikant in een motor (prototype) zodanig gebalanceerd dat er bij de gemiddelde snelheid, waar deze motor voor gemaakt wordt, de minste trillingen in blok, en niet minder belangrijk in de krukas zelf, ontstaan. Zodat deze niet breekt. Dan wordt voor de massaproductie een eigen techniek toegepast zodat ze allemaal overeen komen met het prototype. Bij alle toerentallen zal niet lukken, immers de zuigersnelheid en gewicht hiervan is hier de boosdoener. Bij het stijgen van het toerental zal de zuiger steeds sneller van een hogere snelheid naar stilstand moeten komen, bv van 15 m/sec halfweg de slag naar 0 m/sec einde van de slag en in richting omkeren. Iedere krukasstand geeft een ander zuiger snelheid en zal bij hogere toerentallen steeds hogere massa`s te weeg brengen. Het is dus bijna ondoenlijk om na fabricage een krukas te balanceren.

  4. AdriaanKragten
    Ik heb heel lang geleden eens een krukas van een R50/5 laten reviseren. De krukwangen hebben van zichzelf al een zodanige vorm dat er tegenover de zuiger een grotere massa aanwezig is maar om dit effect nog te versterken waren er aan de binnenkant van de krukwangen nog extra balanceergewichten geklonken. Om de bigends te kunnen slijpen moesten deze balanceergewichten verwijderd worden waarvoor de klinknagels uitgeboord moesten worden. Na het slijpen moesten ze weer aangebracht worden en het klinken was nog een heel gedoe. Ik kan me voorstellen dat deze extra balanceergewichten voor een R60/5 zwaarder zijn dan voor een R50/5 omdat dan wel dezelfde krukas gebruikt kan worden. Maar als de zuigers van een R50/5 even zwaar zijn als die van een R60/5 dan zullen de extra balanceergewichten ook gelijk zijn. Onbalanskrachten zijn evenredig met de onbalansmassa en nemen kwadratisch toe met het toerental. Toch hoeft het niet zo te zijn dat je er bij het hoogste toerental het meeste last van hebt. Dit komt omdat de trilling bij een bepaalde frequentie gelijk kan worden aan de eigenfrequentie van bepaalde componenten zoals bijvoorbeeld delen van het frame, een spatbord, een windscherm, het stuur of de tank die dan mee gaan trillen waardoor de trilling als onplezierig ervaren wordt. Bij een wat hoger toerental trillen deze delen dan niet meer mee en lijkt de onbalanskracht kleiner.

  5. TomMarreel
    Hi Adriaan, Peter en Gosselaar, Ik ben intussen de verschillende onderdelen gaan ophalen en jammer genoeg is het balanceren niet gelukt aangezien de balanceergewichten dienen berekend te worden om het geheel nog beter uit te balanceren. En aan een kost van +/- 300€ heb ik daar maar vanaf gezien. In de werkplaats vertelden ze me hetgeen ik hier lees en hetgeen ikzelf ook al dacht: De onderdelen, vertrekkende vanuit de fabriek, zijn reeds afdoende gebalanceerd en zijn in principe verwisselbaar. Dus dan alles maar ineen steken en hopen dat alles goed loopt. Meten is weten, zeg ik altijd, maar soms moet je daar maar vanaf zien en wachten op het eindresultaat. Dus dan zal ik dit balanceren nog maar even in de ijskast laten tot wanneer ik een project wil beginnen voor het opbouwen van een café racer met verlicht viegwiel, verlichte krukas, dubbele ontsteking,... Bedankt voor jullie advies en mochten jullie in Italie zijn, kom gerust langs voor een lekker koffietje. Ciao, Tom